کتاب حاضر، که نه رمان است و نه نمایشنامه و نه شعر و، درعین حال، هر سه این انواع را در بردارد، از قالب های رایج ادبیات غرب فاصله می گیرد و چونان اثری چندوجهی و بی اندازه مدرن جلوه گر می شود. مضمون این کتاب، بررسی جدال همیشگی انسان با وسوسه های نفسانی و شیطانی است. آنتونیوس، به قصد عزلت نشینی، به صحرای طیبه می رود؛ در آنجا شیطان بر وی ظاهر می شود تا با وسوسه او را از دین به درکند. این وسوسه ها گاهی در قالب سلطه جویی و عظمت خواهی ریاست، قتل عام، شهرت، قدرت، علم … ) و گاهی نیز به شکل عشرت طلبی و شهوت رانی (پول، زن، رفاه …) نمود می یابد.