نمونه آزمون آیین پژوهش، اثرگذاری پارادایم عرفانی جمال در تفسیر آیات از قرآن است. آنچه در این میان مهم می نماید، چالش تفسیری پدید آمده برای برخی از آیات در کتاب های عرفانی – تفسیری است. این چالش، برآیند تأثیر نظریه های اجتهادی مؤسسان مکاتب اولیه عرفانی است که آیه ای را دلیل و مستند آموزه عرفانی خاصی گرفته اند و به تدریج، یک نظریه بنیادی و پارادایم فراگیر در عرفان، شکل گرفته است. این پارادایم، تأثیرات جدی در استنباط ها و استدلال های عرفانی و تفسیری نهاد و به شکل گیری حاکمیت اجتماع در معناشناسی از دلالت آیات انجامید و در نوع احکام و فتوای فقیهان، نیز تأثیر گذاشت.