کتاب حاضر به منظور مطالعة دانشجویان رشتة تاریخ در مقطع کارشناسی و در موضوع تاریخ سلسلة حمدانیان و فاطمیان ـ از پیشگامان حکومت‌های شیعی در جهان اسلام و در سال‌های سدة سوم هجری ـ نوشته شده است. در این کتاب تاریخ هر سلسله در بخش مجزایی بررسی شده و در هر بررسی خاستگاه، قلمرو، وضعیت جغرافیایی و پیشینة فرهنگی سرزمین‌های تحت سیطرة آنان معرفی گردیده است. تاریخ سیاسی و تاریخ روابط خارجی هر دو سلسله به اختصار مطرح و علل سقوط آن‌ها نیز بررسی شده است. شایان ذکر است در متن، هر دو بخشِ تاریخ رویدادها به ترتیب به هجری، قمری و میلادی آورده شده تا امکان مقایسه با رویدادهای غرب فراهم شود. همچنین در پایان کتاب نقشه‌ها و نمودارهای مرتبط با متن پیوست شده است.