این کتاب شامل مباحث قرآنی و روایی، سیر تاریخی و به‌ویژه تأویلات عرفانی حج و ارکان و اعمال آن در نگاه اهل‌بیت (ع)، عرفای مسلمان و شعر و نثر عرفانی فارسی و ثمره بیش از 16سال مطالعه و تحقیق نویسنده است. اما مهم‌ترین ویژگی این کتاب، تجلی این اماکن و اعمال حج در نگاه عرفانی اهل‌بیت (ع)، متون عرفانی فارسی و عربی و نمود حج و کعبه و دیگر موارد پیش‌گفته در شعر و نثر عرفانی فارسی است. در این بخش که مفصل‌ترین بخش هر فصل کتاب است؛ نگاه مولانا، حافظ، عطار، سنایی، عراقی، جامی، هجویری و دیگر بزرگان ادب و عرفان فارسی درباره این فریضه الهی و اماکن و اعمال مربوط به آن، مطرح و تجزیه‌وتحلیل می‌گردد.