یک روز از زندگی ایوان دنیسویچ، ماجرای تلاش انسان است برای غلبه بر طبیعت خشن و چیرگی بر سبعیت و مناسبات غیرانسانی دوران استالین. سولژنیتسین تصویری از یک روز عادی در اردوگاه کار اجباری ترسیم می‌کند. آن را نمادی می‌سازد از حیات هر روزه تحت حاکمیت خودکامگان چه در اردوگاه و چه در جامعه. این کتاب فقط درباره هراس‌های حاکم بر عصر استالین و سلطه‌گری نظام‌های توتالیتر و سرکوب گر نیست؛ از جمله درون‌مایه‌های دیگر آن، این است که اردوگاه کار اجباری، آوردگاه آزمایش عزت و شرافت انسان نیز هست.