مجموعه مقالات تحقیقی و تحلیلی ژرف‏اندیش معاصر شیعه، محمدرضا حکیمی است که در تبیین آموزه‏های اجتماعی شیعه و به منظور دفاع از حقایق مکتب اهل‏بیت نگارش یافته است. عنوان مجموعه از مقاله سوم گرفته شده که به طور فشرده تاریخ نهضتها و قیام‏های دو قرن گذشته ملت ایران برای رسیدن به استقلال و عدالت را گزارش کرده است. بررسی مبانی تفکیک، شئون عقل، فلسفه و استدلال، عقل خود بنیاد، توسعه و عدالت و برنامه عملی برای رسیدن به جامعه آرمانی اسلامی مهمترین مضامین و موضوعات این مجموعه را تشکیل می‏دهد.